Τα games αποτελούν μορφή έκφρασης των δημιουργών τους. Οτιδήποτε αποτελεί μορφή έκφρασης, συνήθως – αν όχι πάντα – καταλλήγει να βρίσκεται στο στόχαστρο κριτικής, σχολιασμού και πολλές φορές αντιπαράθεσης. Ο λόγος είναι ότι ο καθένας αντιλαμβάνεται και αποδίδει τα πάντα διαφορετικά.
Όταν όμως μιλάμε για κάτι πιο συγκεκριμένο όπως τα games, τα οποία συνθέτουν το δικό τους universe και τη δική τους πραγματικότητα, ανεξάρτητα από το αν βασίζονται στην πραγματική ζωή ή όχι, οι λεπτομέρειες και τα στοιχεία που εμπεριέχουν είναι τόσα πολλά που είναι αναπόφευκτο να μην γίνουν αντικείμενο σχολιασμού.
Όταν ο σχολιασμός, η κριτική και οι απόψεις διίστανται, τότε μιλάμε για ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα.
Αλλά τι καθιστά ένα game αμφιλεγόμενο?
Ορισμένα θέματα που συμβάλλουν σε αυτό, είναι η εγκληματικότητα, η βία, το σεξουαλικό περιεχόμενο, τα ναρκωτικά, το support ή η εναντίωση στο LGBT Community, ο ρατσισμός, ο σεξισμός, τα βίαια συναισθήματα που προκαλούνται, όπως κάποιοι υποστηρίζουν, ο φετιχισμός και γενικότερα οτιδήποτε μπορεί να θεωρήσει κάποιος προσβλητικό. Μερικές φορές χωρίς να υπάρχει λογική εξήγηση γι’αυτά που θεωρούν προσβλητικά.
Ας ρίξουμε όμως μια ματιά σε κάποια από αυτά που δημιούργησαν controversy από την πρώτη στιγμή κυκλοφορίας τους μέχρι και σήμερα.
- Custer’s Revenge (1982)
Grand Prize : Rape. Ο δημιουργός Joel Miller δήλωσε ότι ήταν συναινετικό, αλλά κανείς δεν τον πίστεψε. Το παιχνίδι αποσύρθηκε και κατέλληξε ως ένα από τα χειρότερα games ever made, καθώς και από τα πιο ρατσιστικά, perverted, και disturbingly sexual.
- RapeLay (2006)
Ουσιαστικά είναι rape simulator. Παίζεις σαν stalker/rapist/sexual predator ή αλλιώς chikan όπως ονομάζεται στα Ιαπωνικά (χώρα προέλευσης). Σκοπός του παιχνιδιού είναι ο stalker να βιάσει μια μητέρα και τις δύο κόρες της και να τις κάνει προσωπικές του sex slaves. Reasonably, το παιχνίδι αποσύρθηκε και απαγορεύτηκε το 2009.
- Doom (1993)
Διαβόητο για τα υψηλά επίπεδα βίας και σατανικών εικόνων, δεν μας κάνει εντύπωση ότι οι θρησκευτικές οργανώσεις το ονόμασαν «διαβολικό» και “mass murder simulator”. Βέβαια το παιχνίδι είχε τεράστια επιτυχία, έλαβε πολύ καλές κριτικές και «άνοιξε τον δρόμο» για τα πλέον πανταχού παρών first person shooter games.
- Ethnic Cleansing (2002)
First person shooter game for white supremacists. Ξεκινάς επιλέγοντας τι είδους ρατσιστής θέλεις να είσαι νεο-Ναζί, Skinhead ή KKK member. Πηγαίνεις σε ένα γκέτο όπου σκοτώνεις Αφροαμερικανούς και Λατίνους. Φεύγοντας από το γκέτο, πηγαίνεις στο μετρό για να σκοτώσεις Εβραίους. Δεν νομίζω να κάνουν εντύπωση σε κανέναν οι εξαιρετικά κακές κριτικές και αντιδράσεις.
- Manhunt (2003)
Τα υψηλά επίπεδα ρεαλίστικής βίας έκαναν μέχρι και την ομάδα σχεδιασμού του game να νιώθει άβολα. Ο Jeff Williams, πρώην υπάλληλος της Rockstar, δήλωσε ότι ξεπέρασαν τα όρια και δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν το παιχνίδι, because it was all about violence. Πολλοί το κατηγόρησαν για φετιχισμό της βίας. Αντίθετα, έλαβε καλές κριτικές, απαγορεύτηκε σε κάποιες χώρες, αλλά συνέχισε κανονικά την κυκλοφορία του στον υπόλοιπο κόσμο.
- The Sims 2 (2004)
Apparently, it promoted nudity. Υποτιθέμενα, μέρη των γεννητικών οργάνων ήταν εμφανή όταν εξαφανιζόταν το blur. Aβάσιμο για πολλούς λόγους, αλλά κυρίως επειδή τα Sims δεν έχουν γεννητικά όργανα. How about that.
- Super Columbine Massacre RPG! (2005)
Role playing game. Οι παίκτες υιοθετούν το ρόλο των δολοφόνων Harris & Kiebold του Columbine High School και συνεχίζουν με τις δολοφονίες των μαθητών, στη συνέχεια αυτοκτονούν και πηγαίνουν στην κόλαση για νέες περιπέτειες. Perfectly normal.
- Muslim Massacre (2008)
Οι παίκτες ελέγχουν έναν οπλισμένο Αμερικανό στρατιώτη με σκοπό να σκοτώσει όλους τους μουσουλμάνους που εμφανίζονται σε κάθε level. Λογικό το ότι θεωρήθηκε βίαιο, ρατσιστικό, παιδαριώδες και εξαιρετικά προσβλητικό.
- Saw (2009)
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε την πλοκή των ταινιών κι ας μην τις έχει δει κάποιος. Διαδραματίζεται στο Saw Universe και σκοπός είναι η επιβίωση του David Tapp και η προσπάθειά του να ξεφύγει από τον Jigsaw. Έλαβε καλές κριτικές για το storyline και τα multiple endings, αλλά δεν έλειψαν οι αντιδράσεις που υποστήριζαν ότι βασικός σκοπός ήταν να βασανιστούν οι χαρακτήρες χωρίς λόγο και πολλοί το χαρακτήρισαν ως “Torture Porn”.
- Fat Princess (2009)
Παρά τις θετικές αντιδράσεις του κοινού, κάποιες φεμινιστικές ομάδες το κατέκριναν λέγοντας ότι ενισχύει τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις προς τις παχύσαρκες γυναίκες.
- Kaboom: The Suicide Bombing Game (2002)
Οι παίκτες ελέγχουν έναν suicide bomber Αραβικής εμφάνισης, σκοπός του οποίου είναι να σκοτώσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Το περιεχόμενο έλαβε έντονες αρνητικές αντιδράσεις και το παιχνίδι χαρακτηρίστηκε ερασιτεχνικό και unimpressive, που πιθανότατα σημαίνει ότι ήταν χάλια, άρα δεν θα μπορούσε να επεκταθεί περαιτέρω, όπως και έγινε.
- Pokemon Go (2016)
Controversy sparked once again in the face of Pikachu. Υποτιθέμενα, αποτέλεσε έμπνευση για εγκληματίες έτσι ώστε να διαπράξουν ληστείες. Επίσης, κατηγορήθηκε για προώθηση σατανιστικής θεματολογίας, χαρακτηρίζοντας τα Pokemon “Virtual, digital, cyber-demons”. Όντως, ο Bullbasaur με τρομάζει μερικές φορές. Όχι τόσο, όσο η Chikorita. Beware of the real evil.
- MadWorld (2009)
Για μία ακόμα φορά extreme violence stirred controversy, κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ πολλοί μίλησαν για χαλαρή μορφή βίας. Αυτό κι αν είναι αντίθεση. Παρόλα αυτά, οι κριτικές για το gameplay, την μουσική και το style, ήταν εξαιρετικές.
- Call of Duty: Modern Warfare 2 (2009)
Μαζική δολοφονία σε ένα Ρώσικο αεροδρόμιο, στην “No Russian” mission του παιχνιδιού, καθώς και κάποιοι προσβλητικοί πίνακες προς τους μουσουλμάνους ήταν οι λόγοι αντιδράσεων αυτή τη φορά. Όπως και να ‘χει, θεωρήθηκε ένα από τα καλύτερα first person shooter games ever.
- Grand Theft Auto (1997- )
Tα GTA είναι Royalty στις λίστες με τα πιο αμφιλεγόμενα και ακατάλληλα games και πάντα στην κορυφή. Όλα τα GTA που έχουν κυκλοφορήσει έχουν δημιουργήσει αρνητικές αντιδράσεις λόγω εγκληματικότητας, βίας, σεξουαλικού και γυμνού περιεχομένου, κακής γλώσσας, ναρκωτικών, drunk driving e.t.c… Όλα όσα καθιστούν ένα game αμφιλεγόμενο. Αλλά το κοινό παραμένει πιστό, οι κριτικές είναι θετικές και το game είναι πάντα financial success.
Άρα, λαμβάνοντας υπόψη το πόσο διαφέρει το περιεχόμενο σε κάθε game, παρατηρούμε ότι δεν είναι όλα black & white. Σαφώς, δεν είναι τόσο ουδέτερη η κατάσταση με όλα, πολύ απλά γιατί κάποια ξεπερνούν ορισμένα όρια. Όμως αυτά είναι πολύ συγκεκριμένα και λίγα. Δεν έχουν την «δύναμη» να επηρρεάσουν αρνητικά την είκονα των games στο ευρύτερο σύνολο. Όπως διαφέρει το storyline και το κοινό στο οποίο απευθύνεται, το ίδιο ισχύει και με τις αντιδράσεις και την κριτική. Δεν μπορούμε να συμφωνούμε ή να διαφωνούμε όλοι στα ίδια θέματα. At the end of the day, it’s your choice. Εσύ επιλέγεις και αποφασίζεις.